Afgesloten Ruimte
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een afgesloten ruimte, ook wel besloten ruimte genoemd, is in de bouw een ruimte die niet bestemd is voor langdurig verblijf, moeilijk toegankelijk is, en een potentieel gevaarlijke atmosfeer kan bevatten.
Omschrijving
In de bouwkunde en aanverwante sectoren, zoals industrie en infra, wordt met een afgesloten ruimte (of besloten ruimte) specifieke typen ruimtes aangeduid die door hun aard risico's met zich meebrengen bij betreding. Deze ruimtes zijn onder normale omstandigheden afgesloten van de omgeving en kenmerken zich vaak door beperkte toegankelijkheid, weinig tot geen natuurlijke ventilatie, gebrek aan daglicht en beperkte vluchtmogelijkheden. De gevaren bij het betreden van dergelijke ruimtes kunnen variëren van verstikking en bedwelming tot brand- en explosiegevaar. Voorbeelden van afgesloten ruimtes zijn kruipruimtes, kelders, tanks, silo's, rioolstelsels, leidingtunnels, en (bouw)putten. Werkzaamheden in deze ruimtes, zoals inspecties, onderhoud of reparaties, vereisen specifieke veiligheidsmaatregelen en -procedures.
Veiligheid bij werken in afgesloten ruimtes
Vanwege de inherente risico's bij het werken in besloten of afgesloten ruimtes, zijn er strikte veiligheidseisen en -procedures. Dit omvat vaak een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) en een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) waarin risico's en maatregelen zijn vastgelegd. Belangrijke aspecten zijn onder meer het meten van de atmosfeer (zuurstofgehalte, aanwezigheid gevaarlijke gassen), het zorgen voor adequate ventilatie en verlichting, en het beschikbaar hebben van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Toezicht door een buitenwacht is cruciaal om in geval van nood direct hulp te kunnen bieden. In sommige gevallen is zelfs een speciale veiligwerkvergunning vereist voor het betreden van de ruimte.
Afbakening in bouwregelgeving
Het concept 'besloten ruimte' of 'niet-besloten ruimte' speelt ook een rol in bouwregelgeving, zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, voorheen Bouwbesluit). Definities van ruimtes in het Bouwbesluit en normen zoals NEN 2580 maken onderscheid tussen binnenruimtes (volledig begrensd door scheidingsconstructies) en gebouwgebonden buitenruimtes (deels open verbinding met buiten). Bepalingen met betrekking tot bijvoorbeeld brandcompartimentering en vluchtroutes maken gebruik van deze onderscheidingen. Een loggia, bijvoorbeeld, kan worden gezien als een aan drie zijden gesloten buitenruimte.
Gebruikte bronnen: